Fietsen en wandelen in Nijkerk en omgeving

Verborgen grondplaat Duitse bunker

Verborgen grondplaat Duitse bunker, type R703

Beschrijving

In 1944 bouwde het Duitse leger meerdere bunkers als onderdeel van hun Pantherstellung ter verdediging tegen de geallieerden. Eén van de bunkers is nooit voltooid. Op luchtfoto’s uit 1944 en 1945 is namelijk ontdekt dat hier werkzaamheden plaatsvonden die duidden op de bouw van een Duitse R703 bunker. De bunker is naar verluid door sabotage van verzetsmensen en door tijdgebrek nooit voltooid.

De plaatsing van de bunkers werd nauwkeurig afgestemd op wegversperringen en het vuurbereik van andere bunkers. De locatie van deze onvoltooide bunker ligt dan ook zodanig dat er goede dekking en spreiding zou zijn, in combinatie met de nog bestaande bunker aan de Weldammerlaan en de tankgracht en wegblokkade bij de kerk.

Bunkers van dit type staan op een massieve betonnen grondplaat van circa 10 bij 9 meter groot, die dienst doet als fundering. Uit veldonderzoek is gebleken dat die fundering hier nog steeds ligt, op een diepte van ongeveer 80 centimeter. Het is verboden om op het terrein te komen waar de grondplaat ligt.

GPS locatie

52.178498, 5.450383

Bijzonderheden

Tijdens de aanleg van de Pantherstellung, de linie ter verdediging tegen de geallieerden, namen de Duitsers aan dat de geallieerden vanuit het westen zouden komen. Daar is deze linie dan ook op ingesteld. De geallieerden kozen er echter voor om in Normandië te beginnen en vanuit daar Europa te bevrijden. Dat leidde ertoe dat ze Hoevelaken kwamen bevrijden vanuit het oosten. De bunkers in Hoevelaken zullen daardoor geen grote rol hebben gespeeld voor de Duitsers.

De Pantherstellung liep vanuit Duitsland grotendeels over de voormalige Grebbelinie. Dat was een Nederlandse verdedigingslinie die was aangelegd in de Gelderse Vallei, ongeveer vanaf Rhenen tot Spakenburg. De Grebbelinie was een waterlinie. Er werden dus grote gebieden onder water gezet. De landschappelijke eenheid waar Hoevelaken in ligt (de Gelderse Vallei) is laag gelegen en daardoor uiterst geschikt voor een waterlinie. Waar de Grebbelinie echter vanaf Rhenen via Leusden door Amersfoort ging, ging de Pantherstellung na Leusden door Hoevelaken en vervolgens via Nijkerk naar het toenmalige IJsselmeer (nu het Veluwemeer).